شب دهم ماه شعبان
پیوند: http://ahlolbait.com
در روايت منقول از پيامبر اكرم(صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) آمده است:
«وَ مَنْ صَلَّى فِي اللَّيْلَةِ الْعَاشِرَةِ مِنْ شَعْبَانَ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ يَقْرَأُ فِي كُلِّ رَكْعَةٍ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ مَرَّةً وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ مَرَّةً وَ إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ
هركس در شب دهم ماه شعبان چهار ركعت نماز-در هر ركعت «فاتحة الكتاب» یک بار و آية الكرسى یک بار و سوره «إِنّا أَعْطَيْناكَ اَلْكَوْثَرَ» سه بار- بخواند
فَمَنْ صَلَّى هَذِهِ الصَّلَاةَ يَقُولُ اللَّهُ لِمَلَائِكَتِهِ اكْتُبُوا لَهُ مِائَةَ أَلْفِ حَسَنَةٍ وَ ارْفَعُوا لَهُ مِائَةَ أَلْفِ دَرَجَةٍ
خداوند به فرشتگان مىفرمايد: براى كسى كه اين نماز را خوانده است صد هزار عمل نيك بنويسيد و صد هزار درجه او را بالا ببريد
وَ افْتَحُوا لَهُ مِائَةَ أَلْفِ بَابٍ وَ لَا تُغْلِقُوا عَنْهُ أَبَدَ الْأَبَدِ وَ غَفَرَ لَهُ وَ لِأَبَوَيْهِ وَ لِجِيرَانِه
و صد هزار در را به روى او بگشاييد و هرگز آنها را نبنديد و نيز او و پدر و مادر او و همسايگانش آمرزيده مىگردند.»
* اقبال الاعمال، ج2؛ باب 9: فضیلت ماه شعبان و مزایا و اعمال ماه و در این باب فصل هایی قرار دارد، فصل بیست و نهم، عمل شب دهم شعبان
اعمال مشترکه ماه شعبان
ماه شعبان، هشتمین ماه از ماههای قمری است. ماهی بسیار شریف و منسوب به سید انبیاء(صلی الله علیه و آله و سلم) است.
این ماه اعمالی دارد که برای سالک الی الله و آنان که دل در گرو معبود بسته اند بسیار با ارزش است تا در تحت لوای این اعمال به حقیقت عبودیت و بندگی خالق بی همتا که همان هدف و غایت از آفرینش تمامی موجودات است برسند.
اوّل : هر روز هفتاد مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُاللّهَ وَ اَسْئَلُهُ التَّوْبَةَ
دوّم : هر روز هفتاد مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُاللّهَ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَالرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَىُّ الْقَیّوُمُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ و در بعضى روایاتالْحَىُّ الْقَیُّومُ پیش از الرَّحْمنُ الرَّحیمُ است و عمل به هر دو خوبست و ازروایات مستفاد مى شود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هرکه هرروز از این ماه استغفار کند هفتاد مرتبه مثل آنست که هفتاد هزار در ماههاى دیگراستغفار کند .
سوّم : تصدّق کند در این ماه اگرچه به نصف دانه خرمایى باشد تا حق تعالى بدن اورا برآتش جهنّم حرام گرداند از حضرت صادق(علیه السلام) منقول است که از آن جناب سؤال کردند از فضیلت روزه رجب فرمود چرا غافلید از روزه شعبان راوى عرض کرد یابن رَسول الله چه ثواب دارد کسى که یک روز از شعبان را روزه بدارد فرمود به خدا قسم بهشت ثواب اوست عرض کرد یابن رسول الله بهترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمود:تصدّق و استغفار هر که تصدّق کند در ماه شعبان حق تعالى آن را تربیت کند همچنانکه یکى ازشما شتر بچّه اش را تربیت مى کند تا آنکه در روز قیامت برسد به صاحبش در حالتى که بقدر کوه اُحُد شده باشد
چهارم:در تمام این ماه هزار بار بگویدلا اِلهَ اِلا اللّهُ وَ لانَعْبُدُاِلاّ اِیّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ که ثواب بسیار دارد از جمله آنکه عبادت هزار ساله در نامه عملش بنویسند .
پنجم: در هر پنجشنبه این ماه دو رکعت نماز کند در هر رکعت بعد از حمد 100 مرتبه توحید و بعد از سلام 100 بار صلوات بفرستد تا حق تعالى برآورد هر حاجتى که دارد از امر دین و دنیاى خود و روزه اش نیزفضیلت دارد و روایت شده که در هر روز پنجشنبه ماه شعبان زینت مى کنند آسمان ها را پس ملائکه عرض مى کنند خداوندا بیامرز روزه داران این روز را و دعاى ایشان را مستجاب گردان و در خبر نبوى است که هر که روز دوشنبه و پنجشنبه شعبان را روزه دارد حقّ تعالى 20 حاجت ازحوائج دنیا و 20 حاجت ازحاجتهاى آخرت او را برآورد .
ششم: در این ماه صلوات بسیار فرستاده شود .
هفتم: در هر روز از شعبان در وقت زوال و در شب نیمه آن بخوانداین صلوات مَرْویّه ازحضرت امام زین العابدین(علیه السلام) را:
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعِ الرِّسالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلاَّئِکَةِ، وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ اَهْلِ بَیْتِ الْوَحْىِ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجارِیَةِ فِى اللُّجَجِ الْغامِرَةِ یَاءْمَنُ مَنْ رَکِبَها وَیَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ وَ الْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ وَ اللاّزِمُ لَهُمْ لاحِقٌ
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْکَهْفِ الْحَصینِ وَ غِیاثِ الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکینِ وَ مَلْجَاءِ الْهارِبینَ وَ عِصْمَةِ الْمُعْتَصِمینَ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلوةً کَثیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضاً وَ لِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اَداَّءً وَ قَضاَّءً بِحَوْلٍ مِنْکَ وَ قُوَّةٍ یارَبَّ الْعالَمینَ
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبینَ الاْبْرارِ الاْخْیارِ الَّذینَ اَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ وَ فَرَضْتَ طاعَتَهُمْ وَ وِلایَتَهُمْ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاعْمُرْ قَلْبى بِطاعَتِکَ وَلا تُخْزِنى بِمَعْصِیَتِکَ وَارْزُقْنى مُواساةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِما وَسَّعْتَ عَلَىَّ مِنْ فَضْلِکَ وَنَشَرْتَ عَلَىَّ مِنْ عَدْلِکَ وَاَحْیَیْتَنى تَحْتَ ظِلِّکَ وَهذا شَهْرُ نَبِیِّکَ سَیِّدِ رُسُلِکَ شَعْبانُ الَّذى حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ الَّذى کانَ رَسُولُ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَالِه وَسَلَّمَ یَدْاَبُفى صِیامِهِ وَقِیامِهِ فى لَیالیهِوَاَیّامِهِ بُخُوعاً لَکَ فى اِکْرامِهِ وَاِعْظامِهِ اِلى مَحَلِّ حِمامِهِ
اَللّهُمَّ فَاَعِنّا عَلَى الاِْسْتِنانِ بِسُنَّتِهِ فیهِ وَنَیْلِالشَّفاعَةِ لَدَیْهِ اَللّهُمَّ وَاجْعَلْهُ لى شَفیعاً مُشَفَّعاً وَطَریقاً اِلَیْکَ مَهیَعاًوَاجْعَلْنى لَهُ مُتَّبِعاً حَتّى اَلْقاکَ یَوْمَ الْقِیمَةِ عَنّى راضِیاً وَ عَنْ ذُنُوبى غاضِیاً قَدْ اَوْجَبْتَ لى مِنْکَ الرَّحْمَةَ وَالرِّضْوانَ وَاَنْزَلْتَنى دارَ الْقَرارِوَمَحَلَّ الاْخْیارِ.
هشتم: مناجات شعبانیه
اعمال شب نیمه ماه رجب
شب نیمه ماه رجب، شب شریفی است و در آن چند عمل مستحب است:
اوّل:
غسل کردن.
دوّم:
شبزندهداری به عبادت، چنانکه علاّمه مجلسی فرموده.
سوّم:
زیارت حضرت سیدالشّهدا(علیهالسلام).
چهارم:
شش رکعت نماز به کیفیتی که در اعمال «شب سیزدهم» گذشت.
پنجم:
سی رکعت نماز که در هر رکعت سوره«حَمد»
و «10 مرتبه» سوره«توحید»
خوانده شود و این نماز را سید ابن طاووس با فضیلت بسیار از رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) روایت کرده.
ششم:
دوازده رکعت نماز، هر دو رکعت با یک سلام و در هر رکعت، هر یک از سورههای«حَمد»
و«توحید»
و«فَلَق»
و«ناس»
و«آیتالکرسی»
و«قدر»
را «4 مرتبه» بخواند و پس از سلام «4 مرتبه» بگوید:
اللّٰهُ اللّٰهُ رَبِّي لَاأُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً ، وَلَا أَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ وَلِيّاً؛
خدا خدا، پروردگارا، چیزی را شریک او نسازم و جز او سرپرستی نگیرم.
سپس هر دعایى که مىخواهد بخواند.
سید بن طاووس این نماز را به این صورت از امام صادق(علیهالسلام) روایت کرده، ولی شیخ در کتاب «مصباح» فرموده: که داود بن سرحان از امام صادق(علیهالسلام) روایت کرده:
در شب نیمه رجب دوازده رکعت نماز به جا میآوری، در هر رکعت بعد از سوره«حمد»
یک سوره خوانده و هنگامیکه از نماز فراغت یافتی، هر یک از سورههای«حَمد»
،«قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ»
و«قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ»
و«توحید»
و«آیتالکرسی»
را «4 مرتبه» قرائت میکنی و پس از آن «4مرتبه» میگویی:
سُبْحانَ اللّٰهِ ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ ، وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ ، وَاللّٰهُ أَكْبَرُ؛
منزّه است خدا و سپاس خاص اوست و معبودی جز او نیست و او بزرگتر از هر وصفی است.
سپس میخوانی:
اللّٰهُ اللّٰهُ رَبِّي لَاأُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً ، وَما شاءَاللّٰهُ ، لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ العَلِيِّ الْعَظِيمِ .خدا خدا، پروردگارا، چیزی را شریک او نسازم و هرچه او خواهد شود، نیرویی نیست جز خدای برتر و بزرگ.
و همچنین در «شب بیستوهفتم» مثل این عمل را به جا میآوری.
کیفیت نماز سلمان
چگونگي انجام نماز پر فضيلت سلمان فارسي
سيد بن طاووس قدس سره در اقبال آورده است:
«عده اي، از جمله جدم «ابو جعفر طوسي »رحمه الله به سند خويش در كتاب «مصباح» آورده اند:«سلمان فارسيرضي الله عنه نقل كرده است:
زماني در روز آخر جمادي الثاني ، در زماني كه هيچ گاه در آن وقت به محضر رسول خدا صلي الله و عليه و آله و سلم نمي رسيدم، به خدمت آن حضرت رسيدم .
فرمود:اي سلمان تو از ما اهل البيت هستي، آيا سخني با تو در ميان نگذارم ؟
عرض كردم : بله ، پدر و مادرم به فدايت اي رسول خدا.
فرمودند: اي سلمان ،هر مرد و زن مومن در اين ماه كه ماه رجب است، ۳۰ركعت نماز؛ در هر ركعت سوره «فاتحه الكتاب» ۱ بار و سوره « قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ » ۳بار بخواند،
خداوند متعال همه گناهاني را كه از او سر زده است، خواه در زمان خردسالي و يا در زمان بزرگسالي ، مي آمرزد و نيز خداوند سبحان به اندازه كسي كه كل اين ماه را روزه گرفته است به او پاداش مي دهد و در نزد خود تا سال آينده از نمازگزاران مي نويسد و در هر روز، به اندازه عمل يكي از شهداي «بدر» براي او عمل بالا برده شده و مقبول مي گردد و در برابر هر روز روزه ، عبادت يكسال نوشته شده و ۱۰۰۰ درجه بالا برده مي شود و اگر كل اين ماه را روزه بگيرد، خداوند-عزوجل- او را از آتش جهنم نجات داده و بهشت را بر او واجب مي گرداند.
اي سلمان جبرئيل عليه السلام اين سخن را به من گفت و چنين ادامه داد : اي محمد، اين مشخص كننده شما و منافقان است؛ زيرا منافقان اين نماز را نمي خوانند.
سلمان مي گويد:
عرض كردم اي رسول خدا ، به من بفرماييد كه اين ۳۰ركعت نماز را چگونه و كي بخوانم؟
فرمود : اي سلمان به اين صورت مي خواني:
در روزاول ماه رجب ۱۰ركعت، در هر ركعت سوره «فاتحته الكتاب» ۱ بار و سوره ي «قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» ۳ بار و سوره «قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ » ۳بار و بعد از آن كه سلام نماز را گفتي ،دست هايت را به آسمان بلند كن و بگو:
لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ هُوَ حَيٌّ لا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ اللَّهُمَّ لا مَانِعَ لِمَا أَعْطَيْتَ وَ لا مُعْطِيَ لِمَا مَنَعْتَ وَ لا يَنْفَعُ ذَا الْجَدِّ مِنْكَ الْجَدُّ.
معبودى جز خدا نيست، يگانه و بى شريك است، فرمانروايى و سپاس تنها براى اوست، زنده مى كند و مى ميراند، و اوست زنده اى كه نمى ميرد، خير به دست اوست و او بر هر كارى تواناست. خدايا! از آنچه عطا كردى بازدارنده اى نيست، و آنچه را بازدارى دهنده اى ندارد و شخص كوشا را، كوشش از تو بى نياز نمى كند.
سپس دو دست را بر چهره خود بكش.
ده ركعت نماز سلمان در نيمه ماه رجب
«در وسط اين ماه ۱۰ ركعت؛ در هر ركعت «فاتحته الكتاب» و سوره «قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» و «قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ » ۳بار بخواند و بعد از سلام، دستهايت را بسوي آسمان بلند كن و بگو:
لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ هُوَ حَيٌّ لا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ إِلَها وَاحِدا أَحَدا صَمَدا فَرْدا، لَمْ يَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لا وَلَدا .
معبودى جز خدا نيست، يگانه و بى شريك است، فرمانروايى و سپاس تنها براى اوست، زنده مىكند و مى ميراند، و اوست زنده اى كه نمى ميرد، خير به دست اوست و او بر هر كارى تواناست. معبود، يگانه، يكتا، فرد، بي نياز، فرد، كه همسرى و فرزندى نگرفته است».
۱۰ركعت آخر نماز سلمان در ماه مبارك رجب
در پايان ماه رجب ۱۰ ركعت نماز؛ در هر ركعت «فاتحه الكتاب» ۱ بار و سوره «قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» ۳ بار و سوره «قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ » ۳بار بخوان و بعد از سلام دست هايت را بسوي آسمان بلند كن و بگو :
«لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ هُوَ حَيٌّ لا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ.
معبودى جز خدا نيست، يگانه و بى شريك است، فرمانروايى و سپاس تنها براى اوست، زنده مى كند و مى ميراند، و اوست زنده اى كه نمى ميرد، خير به دست اوست و او بر هر كارى تواناست. خدايا! بر محمّد و خاندان پاكش درود فرست، و جنبش و نيرويى جز به خدا نيست، خداى برتر و بزرگ».
سپس دست هايت را بر صورتت بكش و حاجتت را از خدا بخواه، كه دعايت به اجابت مي رسد و خداوند ميان تو و جهنم ۷ گودال فاصله ايجاد مي كند، به گونه اي كه فاصله ي هر گودال از ديگري به اندازه ي فاصله آسمان و زمين است و در برابر هر ركعت، يك ميليون ركعت نماز و نيز دوري از آتش جهنم و گذشتن از (پل) صراط براي تو نوشته مي شود».
«سلمان» رحمه الله گويد:
«پس از آنكه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم اين حديث را گفتند. براي سپاسگذاري از درگاه خداوند متعال به خاطر شنيدن اين حديث، به سجده رفتم و گريستم».
منبع :اقبال الاعمال ، ترجمه روحي،ج۲-ص۷۴۹(با تصرف).
نماز شب دهم ماه رجب
نماز شب دهم ماه رجب (وسائل الشیعه)
بابهای باقیمانده نمازهای مستحبی؛ باب مستحب بودن نماز در هر شب از ماه رجب و کیفیت آنها که همگی آنها از نمازهای ماه رجب هستند.
إِبْرَاهِيمُ بْنُ عَلِيٍّ الْكَفْعَمِيُّ فِي الْمِصْبَاحِ نَقْلًا مِنْ كِتَابِ مِصْبَاحِ الزَّائِرِ لِابْنِ طَاوُسٍ عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِيِّ عَنِ النَّبِيِّ ص
ابراهیم بن علی کفعمی در مصباح به نقل از کتاب مصباح الزائر برای ابن طاووس از سلمان فارسی از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل می کند که فرمودند:
أَنَّهُ مَنْ صَلَّى فِي لَيْلَةِ الْعَاشِرَةِ مِنْ رَجَبٍ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ بَعْدَ الْمَغْرِبِ بِالْحَمْدِ وَ التَّوْحِيدِ ثَلَاثاً رُفِعَ لَهُ قَصْرٌ فِي الْجَنَّةِ الْخَبَر
در شب دهم ماه رجب بعد از [نماز] مغرب، دوازده ركعت نماز-با یک بار سوره «حمد» و سه بار سوره «قُلْ هُوَ اَللّهُ أَحَدٌ»، خداوند كاخى بر بالاى «عامودى» ؛ (ستونى) از ياقوت سرخ بر مىافرازد.